«وندي شرمن» معاون وزارت خارجه آمريکا و مذاکره‌کننده اين کشور که گفت‌وگوهاي هسته‌اي براي توضيح در مورد توافق هسته‌اي با ايران در کميته روابط خارجي مجلس سنا حاضر شده بود. اين سخنان را مطرح کرد که بلافاصاله با پاسخ ظريف و افخم مواجه شد.در اين نشست که به رياست «رابرت منندز» رئيس دموکرات اين کميته برگزارشد ، «ديويد کوهن» معاون ضدتروريسم وزارت خزانه‌داري آمريکا نيز حضورداشت .
منندز در اين نشست گفت در صورتي که توافق نهايي همچنان توان ايران را براي آستانه هسته‌اي حفظ کند، او از آن توافق حمايت نمي‌کند. وي تاکيد کرد که ايران در پايان اين مذاکرات نبايد يک کشور در آستانه تسليحاتي شدن باشد.
هيچ کشوري تاکنون تحت چنين تحريم‌هايي نبوده است
شرمن در ابتداي اين نشست گفت: «ما و کنگره هدفي مشترک داريم و آن هم جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح اتمي است. ما سخت‌ترين تحريم‌ها که هيچ‌گاه عليه هيچ کشور ديگري اعمال نشده بود، را عليه ايران اعمال کرديم... من به شما اطمينان مي‌دهم که اکنون بيش از چند هفته قبل به اين هدف نزديک شده‌ايم.»
وي افزود: «همانطور که رئيس‌جمهور گفت، ما توانسته‌ايم براي اولين بار در حدود يک دهه برنامه هسته‌اي ايران را متوقف کنيم و در بخش‌هايي آن را به عقب برانيم.»
شرمن ادامه داد: «صراحتا بگويم طرح اقدام مشترک براي آن طراحي شده بود که فضاي کافي را براي مذاکره و رسيدن به يک راهکار جامع ايجاد کند.»
معاون وزير خارجه آمريکا که توافق ژنو را يک «گام اول مهم» توصيف کرد، گفت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تائيد کرده است که ايران تاکنون تعهدات خود را بر اساس طرح اقدام مشترک انجام داده است.
افزايش بازرسي‌هاي آژانس و ايجاد دفتر ميداني
وي يک بار ديگر تصريح کرد: «اين مذاکرات بر اساس اعتماد نيست، بلکه هر راهکار جامعي بر اساس اقدامات قابل راستي‌آزمايي خواهد بود که ما و جامعه بين‌الملل را مطمئن سازد که ايران به دنبال سلاح اتمي نيست و به آن دست نمي‌يابد.»
معاون وزير خارجه آمريکا در مورد اقدامات راستي‌آزمايي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بر اساس توافق ژنو گفت: «آژانس کارکنان خود را براي نظارت بر برنامه هسته‌اي ايران دو برابر خواهد کرد و يک دفتر ميداني (شعبه) خواهد داشت. دسترسي روزانه به نطنز و فردو وجود خواهد داشت. دسترسي ماهانه به اراک خواهد بود. نظارت بر برنامه هسته‌اي ايران بي‌سابقه خواهد بود.»
ايران به اراک و فردو نياز ندارد
شرمن در پاسخ به سوالي در مورد فردو و اراک گفت: «ايران براي برنامه صلح‌آميز نيازي به يک سايت زيرزميني ندارد، ايران نيازي هم به رآکتور آب‌سنگين اراک ندارد.»
او در مورد وضعيت توافق جامع نيز گفت: «راهکار جامع زمان مشخص و بازه‌اي بلندمدت خواهد داشت.»
وي همچنين گفت در توافق يک ژنو يک چيز مشخص شده و آن هم اين است که «هيچ‌چيز مورد توافق نيست تا زماني که همه موارد مورد توافق قرار گيرد». او همچنين گفت: «اين با ماست که وضعيت نهايي را بپذيريم يا نه.»
ادامه فشارها در موضوع حقوق بشر و تروريسم
شرمن در مورد برداشته شدن بخشي از تحريم‌ها هم گفت: «وزير کري در حاشيه نشست مونيخ در ديدار با ظريف تاکيد کرد که آمريکا به تحريم‌هاي موجود ادامه خواهد داد. تمرکز ما بر حل موضوع هسته‌اي ايران باعث نشده تا ما از موضوع حقوق بشر، حمايت آنها از تروريسم و مداخلاتشان در کشورهاي منطقه غافل شويم.»
وي در پاسخ به اظهارت سناتور ريش که گفت: «يک نفر بايد به اينها (ايراني‌ها) بگويد که تا زماني که سه آمريکايي بازداشت شده آزاد نشوند، يک پني (سکه يک سنتي) هم به آنها نمي‌دهيم»، گفت کري در ديدار با همتاي ايراني‌اش اين موضوع را نيز مطرح کرده است.
شرمن ادامه داد: «اگر ايران به تعهداتش پايبند نباشد ما همه گزينه‌ها را مطرح خواهيم داشت تا نگذاريم ايران به بمب اتمي دست پيدا کند.»
معاون وزير خارجه آمريکا افزود: «ما بر روي تاريخ سخت 30 ساله اخير و سوابق رفتارهاي ايران چشم نبسته‌ايم، اما بايد به ديپلماسي فرصتي بدهيم.»
با حسن نيت توافق ژنو را اجرا مي‌کنيم
در ادامه اين نشست «ديويد کوهن» هم به سوالات اعضاي کميته روابط خارجي پاسخ داد. وي لغو تحريم‌هاي ايران را بسيار اندک و قابل بازگشت خواند و گفت تحريم‌هاي در زمينه صنايع پتروشيمي، خودرو، طلا و کالاهاي بشردوستانه برداشته شده است. کوهن همچنين گفت در صورتي که ايران به تعهدات خود عمل نکند، تحريم‌ها بازگشته و تشديد مي‌شوند.
کوهن در مورد اثرات تحريم‌ها بر اقتصاد هم گفت ايران براي اولين بار دو سال متوالي رکود اقتصادي را تجربه کرد، تورم در اين کشور افزايش، توليد صنعتي کاهش و ارزش پول پايين آمد. او افزود در طول 6 ماه آينده تحريم‌ها به فشار به اقتصاد اين کشور ادامه داده و وضع اقتصاد ايران بهبود نمي‌يابد.
وي همچنين تاکيد کرد که بر اساس توافق ژنو هرگونه قرارداد، معامله و انتقال کالا نبايد زودتر از 20 ژانويه و بعد از 20 جولاي (بازه 6 ماهه اجراي توافق ژنو) صورت گيرد.
کوهن تصريح کرد: «ما متعهديم که کاهش تحريم‌ها را با حسن نيت و بر اساس طرح اقدام مشترک اجرا کنيم، همانطور که به اجراي قدرتمند تحريم‌هاي کنوني ادامه مي‌دهيم.»
سفرهاي کوهن براي جلوگيري از تجارت کشورها با ايران
وي به سفرهاي اخير خود هم اشاره کرد و گفت: «من در سفر به انگليس، ايتاليا، آلمان، استراليا، ترکيه و امارات اين پيغام را دادم که الان زمان تجارت با ايران نيست.»
معاون وزارت خزانه‌داري آمريکا شرکت‌هايي ناقض تحريم‌هاي ايران را هم تهديد کرد و گفت اگر شرکتي براي ورود به ايران عجله کرده و تحريم‌ها را نقض کند، آمريکا با آن برخورد مي‌کند.
کوهن هم در ادامه نظير شرمن ايران را به حمايت از تروريسم و نقض حقوق بشر متهم کرد و گفت آمريکا بر اين موارد چشم نمي‌بندد.
در ادامه شرمن در پاسخ به منندز که از او خواست با يک بله يا خير بگويد که ايران در پايان مذاکرات همچنان سايت فردو را خواهد داشت يا نه، گفت: «من نمي‌خواهم در ملا عام با ايران مذاکره کنيم، ولي ما دليلي براي باقي ماندن فردو و رآکتور آب سنگين نمي‌بينيم.»
او همچنين گفت تعداد سانتريفيوژهاي ايران هم موضوع ديگري است که بايد در توافق جامع پاسخ داده شده و کاهش يابد. وي افزود: «ايران نمي‌تواند بر سانتريفيوژهاِ پيشرفته که در ليست 14 نوامبر آژانس نيامده کار کند. ايران فقط مي‌تواند سانتريفيوژها را نوع مشابه آن جايگزين کند، نه سانتريفيوژهاي پيشرفته‌تر.»
وي در مورد اظهارات «حسن روحاني» رئيس‌جمهور ايران که گفته بود هيچ سانتريفيوژي اسقاط نمي‌شود، گفت: «اين اظهارات مصرف داخلي دارد... آنچه که براي ما مهم است، اعمال آنها و آن چيزي است که انجام مي‌دهند.»
تحقيقات و توسعه، برنامه موشکي و پارچين در توافق نهايي
شرمن در رابطه با فعاليت‌هاي تحقيقات و توسعه ايران نيز گفت اين فعاليت‌ها نيز مايه نگراني است و يکي از مواردي است که بايد در توافق نهايي بر آن تمرکز شود.
معاون وزير خارجه آمريکا در پاسخ به اين سوال که چرا موضوع سايت پارچين در طرح اقدام مشترک لحاظ نشده، گفت اين بحث و ابعاد نظامي احتمالي در مذاکرات مطرح شد و ايران هم گزينه دسترسي به اين سايت را رد نکرد.
وي افزود آمريکا از سه طريق از حل موضوع پارچين کسب اطمينان مي‌کند، يکي اينکه بر اساس توافق ژنو در مرحله نهايي همه موضوعات گذشته و حال حاضر از جمله پارچين بايد پاسخ داده شود. ثانيا اينکه اعلام شده است که پيش از توافق جامع، چند گام ديگر از جمله پاسخ به قطعنامه‌هاي شوراي امنيت وجود دارد. به علاوه اکنون 600 فرد يا شرکت در ليست تحريم‌ها حضور دارند، تحريم‌ها عليه آنها تا زماني که همه موضوعات حل نشود، پابرجا مي‌ماند.
شرمن با بيان اينکه در ديدار روز 8 فوريه نمايندگان آژانس و ايران بحث ابعاد نظامي احتمالي و موضوع پارچين هم مطرح مي‌شود، افزود: «من از ايران مي‌خواهم که طي 6 ماه آينده و در حالي که مذاکرات در جريان است، به اين موضوع بپردازد.»
وي در مورد برنامه‌هاي موشکي ايران هم گفت بحث موشک‌هاي بالستيک ايران هم از مواردي است که بايد در توافق نهايي به آن پرداخته شود.
شرمن در اين مورد که چرا در طرح اقدام مشترک همه اين موارد لحاظ نشده، گفت: «صراحتا بگويم، اگر مي‌توانستيم به آن توافقي که شما مي‌خواهيد برسيم، اين کار را مي‌کرديم. اما اين غيرممکن بود که در يک دوره کوتاه به چنين توافقي دست يابيم... اما در توافق جامع همه نگراني‌ها برطرف مي‌شود... طرح اقدام مشترک تنها براي اين بود که زمان بيشتري براي مذاکره به دست آيد.»
در ادامه کوهن در پاسخ به سوال يکي از سناتورها در مورد اثرات مثبت توافق ژنو و پايين آمدن تورم و افزايش ارزش واحد پولي در ايران، گفت اين اثرات تغيير دولت در ايران بود و اين موارد بعد از اجراي توافق ژنو تغيير محسوسي نداشته است.
هيئت‌هاي تجاري براي آينده برنامه‌ريزي مي‌کنند/اظهارات ظريف خنده‌دار بود
معاون وزارت خزانه‌داري ايران در مورد سفر هيئت‌هاي تجاري خارجي به ايران گفت: «هيات‌هاي کشورهاي مختلف را که مي‌بينيد به تهران مي‌روند، درباره آنچه که در آينده مي‌تواند اتفاق بيفتد گفت‌وگو مي‌کنند... در صورتي که اين شرکت‌ها تحريم‌ها را نقض کنند، ما با آنها برخورد مي‌کنيم.»
وي همچنين گفت آمريکا با کشورهاي مختلف در تماس است تا آنها را از ارتباط تجاري با ايران بازدارد. وي افزود «جان کري» وزير خارجه آمريکا شخصا با «لوران فابيوس» همتاي فرانسوي‌‌اش تماس گرفته با او در مورد سفر هيئت تجاري فرانسوي به ايران صحبت کرده است.
کوهن ادامه داد: «اگر شرکتي تحريم‌ها را نقض کند، با آن برخورد مي‌شود، چه از يک کشور دوست باشد، چه از يک کشور دشمن... آنها منتظر خواهند ماند تا زماني که توافق جامع به دست آيد، چراکه در غير اين صورت تجارت و اعتبار آنها در معرض خطر قرار مي‌گيرد.»
وي افزود: «اين شرکت‌ها هر منفعتي هم که قبلا در بازار ايران داشته‌اند، بايد بدانند که اکنون اين بازار در دسترس نيست... دريچه‌اي که طرح اقدام مشترک باز کرد، بسيار کوچک است... بازار ايران در حال حاضر پتانسيل بسيار اندکي دارد.»
در ادامه اين نشست «کريس مورفي»، سناتور آمريکايي که در مونيخ با ظريف در يک پنل شرکت کرد، اظهارات وزير خارجه ايران درخصوص اينکه ايران به دليل تحريم‌ها پاي ميز مذاکره نيامده است را «خنده‌دار» خواند.
ايران مي‌تواند برنامه غني‌سازي محدود داشته باشد
در بخش ديگري شرمن در مورد وضعيت نهايي برنامه غني‌سازي ايران گفت: «توافق جامع مي‌تواند اجازه برنامه غني‌سازي کوچک، محدود، تحت نظارت شديد و قابل راستي‌آزمايي را به ايران بدهد.»
شرمن در مورد گزارش‌هاي منتشرشده مبني بر احتمال امضاي قرارداد ميان ايران و روسيه براي مبادله نفت در برابر کالا هم گفت اين گزارش‌ها مايه نگراني دولت آمريکاست. وي افزود: «صراحتا بگويم، چنين اقدامي نقض تحريم‌ها به شمار مي‌آيد... و دستيابي به توافق جامع را دشوارتر مي‌کند... احساس شخصي من اين است که چنين معامله‌اي صورت نمي‌گيرد.»
معاون وزير خارجه آمريکا به بحث توزيع سبد کالايي در ايران نيز پرداخت و گفت: «شما در اخبار ديديد که ايران اخيرا به طور قابل مشاهده‌اي غذا به مردم فقير در جامعه داد که به نوعي نشان‌دهنده اين است که کاهش هدفمند و محدود تحريم‌ها تاثير مستقيم بر مردم اين کشور داشته است، همانطور که روحاني قول داده بود که اين پول صرف اهداف ديگر نشود.»
در اين نشست گروهي از اعضاي گروهک منافقين هم پشت سر شرمن و کوهن در نشست حضور داشتند.
پاسخ ظريف: توهمات در مذاکرات مطرح نمي شود
وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران اعلام کرد که توهمات و بيانيه هاي غيرمنصفانه آمريکا در گفتگوهاي هسته اي جايي ندارد.
به گزارش شبکه تلويزيوني پرس‌تي‌وي، محمد جواد ظريف وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران در واکنش به اظهارت وندي شرمن، معاون وزير خارجه آمريکا و رئيس تيم مذاکره کننده آمريکا در مذاکرات هسته اي ايران و گروه 1+5 اعلام کرد که توهمات و بيانيه هاي غيرمنصفانه آمريکا در گفتگوهاي هسته اي جايي ندارد.
پاسخ افخم به شرمن
مرضيه افخم - سخنگوي وزارت امور خارجه کشورمان - در پاسخ به اظهار نظر روز جاري وندي شرمن - معاون وزير خارجه آمريکا - اعلام کرد: مقامات آمريکا حتما مي‌دانند که زياده‌خواهي‌ها، توهمات و حرف‌هايي که براي مصرف داخلي مطرح مي‌کنند، در مذاکرات جايگاهي ندارد و حاصلي جز تداوم ناکامي‌هاي آمريکا در چندين سال گذشته که رييس جمهور آمريکا نيز بدان اذعان کرده، نخواهد داشت.
افخم اضافه کرد: هيات مذاکره‌کننده ايراني اجازه نخواهند داد که دستاوردهاي علمي مردم ايران خدشه‌دار شود و با ايستادگي در مقابل زياده‌طلبي‌ها، به هيچ وجه نخواهد گذاشت موضوعاتي خارج از بحث هسته‌اي در مذاکرات نهايي مطرح شود.
منبع:فردا نيوز